Статеві та вікові відмінності взаємозв’язку між показниками діастолічної функції лівого шлуночка та центральної гемодинаміки і судинної жорсткості у хворих з неконтрольованою неускладненою артеріальною гіпертензією

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

K. M. Amosova
N. V. Shyshkina
O. I. Rokyta
I. Yu. Katsitadze
Yu. V. Rudenko
K. P. Lazarieva
Z. V. Lysak

Анотація

Мета – визначити взаємозв’язок між показниками діастолічної функції лівого шлуночка (ЛШ) за даними допплерехокардіографії та центральної гемодинаміки і судинної жорсткості за даними апланаційної тонометрії у хворих з неконтрольованою неускладненою артеріальною гіпертензією (АГ) залежно від віку та статі. У дослідження залучили 142 пацієнтів віком 35–75 років (у середньому (57,3±14,1) року) з неконтрольованою неускладненою есенціальною АГ І–ІІ стадії, 1–2-го ступеня, котрі раніше не лікувалися, з артеріальним тиском (АТ) ≥ 160/100 мм рт. ст. або ≥ 140/90 мм рт. ст. на тлі антигіпертензивної терапії. Окрім загальноклінічного обстеження, хворим виконували вимірювання брахіального АТ, апланаційну тонометрію, добове моніторування АТ (ДМАТ), допплерехокардіографію. Пацієнтів розподілили на групи залежно від статі та віку: чоловіків і жінок ≤ 60 років та > 60 років: 36 (25,4 %), 26 (18,2 %), 36 (25,4 %), 44 (31 %) осіб відповідно. Хворі усіх груп були зіставні за величиною центрального і брахіального систолічного АТ (САТ) та АТ в усі періоди доби за даними ДМАТ (усі Р>0,05). У молодших жінок порівняно з чоловіками тієї ж вікової групи ампліфікація пульсового АТ (ПАТ) і різниця брахіального та центрального САТ і ПАТ були меншими (усі Р<0,05). При цьому індекс аугментації (AІx), AІx75, тиск аугментації (РА) в обох вікових групах були меншими в чоловіків порівняно з жінками (Р<0,05 для пацієнтів віком
≤ 60 років і Р<0,01 – віком > 60 років). У жінок похилого віку встановлено прямий кореляційний зв’язок середньої сили між величиною індексу об’єму лівого передсердя і величинами центрального і брахіального САТ, а також обернено пропорційний зв’язок середньої сили між швидкістю поширення пульсової хвилі (ШППХ) і е'. У чоловіків похилого віку виявлено прямий кореляційний зв’язок середньої сили між Е/А і величинами центрального САТ (r=0,46, Р=0,035) і ПАТ (r=0,61, Р=0,004), РА (r=0,71, Р=0,001) і AІx (r=0,6, Р=0,004) та між Е/е' і AІx (r=0,41, Р=0,011), і РА (r=0,43, Р=0,007), а також обернено пропорційний – між Е/А і РРА (r=–0,58, Р=0,006) та між Е/е' і РРА (r=–0,44, Р=0,049). У пацієнтів з неконтрольованою неускладненою АГ із зіставним рівнем АТ упродовж усієї доби за даними ДМАТ у жінок виявлено взаємозв’язок між показниками діастолічної функції ЛШ за даними допплерехокардіографії та ШППХ, а в чоловіків віком понад 60 років – між показниками діастолічної функції ЛШ за даними допплерехокардіографії та показниками відображення пульсової хвилі за даними апланаційної тонометрії, що може бути свідченням відмінності механізмів порушення діастолічної функції ЛШ, а в подальшому – формування серцевої недостатності зі збереженою фракцією викиду ЛШ у цих хворих залежно від статі та віку.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Ключові слова:

артеріальний тиск, артеріальна гіпертензія, артеріальна жорсткість, діастолічна функція, стать, вік

Посилання

Alghatrif M., Strait J., Morrell C. et al. Longitudinal trajectories of arterial stiffness and the role of blood pressure: the Baltimore Longitudinal Study of Aging // Hypertension.– 2013.– Vol. 62.– P. 934–941.

Borlaug B.A., Kass D.A. Ventricular-vascular interaction in heart failure // Cardiol. Clin.– 2011.– Vol. 29.– P. 447–459.

Borlaug B., Melenovsky V., Redfield M. et al. Impact of arterial load and loading sequence on left ventricular tissue velocities in humans // J. Am. Coll. Cardiol.– 2007.– Vol. 50 (16).– P. 1570–1577.

Borlaug B.A., Paulus W.J. Heart failure with preserved ejection fraction: pathophysiology, diagnosis, and treatment // Eur. Heart J.– 2011.– Vol. 32.– P. 670–679.

Canepa М., AlGhatrif M., Strait J. et al. Early contribution of arterial wave reflection to left ventricular relaxation abnormalities in a community-dwelling population of normotensive and untreated hypertensive men and women // J. Human Hypertension.– 2014.– Vol. 28.– P. 85–91.

Chantler P.D., Lakatta E.G., Najjar S.S. Arterial-ventricular coupling: Mechanistic insights into cardiovascular performance at rest and during exercise // J. Appl. Physiol.– 2008.– Vol. 105.– P. 1342–1351.

Coutinho T., Borlaug B., Pellikka P. et al. Sex differences in arterial stiffness and ventricular–arterial interactions // J. Am. Coll. Cardiol.– 2013.– Vol. 61.– P. 96–103.

Desai A., Mitchell G., Fang J. et al. Central aortic stiffness is increased in patients with heart failure and preserved ejection fraction // J. Card. Fail.– 2009.– Vol. 15.– P. 658–664.

Devereux R.B., Alonso D.R., Lutas E.M. et al. Echocardiographic assessment of left ventricular hypertrophy: comparison to necropsy findigs // Amer. J. Cardiology.– 1986.– Vol. 57.– P. 450–458.

Fukuta H., Goto T., Wakami K., Ohte N. Effects of drug and exercise intervention on functional capacity and quality of life in heart failure with preserved ejection fraction: a meta-analysis of randomized controlled trials // Eur. J. Prev. Cardiol.– 2016.– Vol. 23.– P. 78–85.

Joyner M., Barnes J., Hart E. et al. Neural Control of the Circulation: How Sex and Age Differences InteractinHumans // Comprehensive Physiology.– 2015.– Vol. 5 (1).– P. 193–215.

Kawaguchi M., Hay I., Fetics B., Kass D. Combined ventricular systolic and arterial stiffening in patients with heart failure and preserved ejection fraction: implications for systolic and diastolic reserve limitations // Circulation.– 2003.– Vol. 107 (5).– P. 714–720.

KDIGO 2012 clinical practice guideline for the evaluation and management of chronic kidney disease // Kidney Int. Suppl.– 2013.– Vol. 3 (1).– P. 1–150.

Kim Hack-Lyoung, Lim Woo-Hyun, Seo Jae-Bin et al. Association between arterial stiffness and left ventricular diastolic function in relation to gender and age // Medicine.– 2017.– Vol. 96 (1).– P. 1-6

Ky B., French B., Khan A. et al. Ventricular-arterial coupling, remodeling, and prognosis in chronic heart failure // J. Am. Coll. Cardiol.– 2013.– Vol. 62.– P. 72–1165.

Lam C., Roger V., Rodeheffer R. et al. Cardiac structure and ventricular-vascular function in persons with heart failure and preserved ejection fraction from Olmsted County, Minnesota // Circulation.– 2007.– Vol. 115.– P. 1982–1990.

Lang R.M., Bierig M., Devereux R.B. et al. Recommendations for chamber quantification: a report from the American Society of Echocardiography’s Guidelines and Standards Committee and the Chamber Quantification Writing Group, developed in conjunction with the European Association of Echocardiography, a branch of the European Society of Cardiology // J. Am. Soc. Echocardiogr.– 2005.– Vol. 18.– P. 1440–1463.

Laurent S., Boutouyrie P., Asmar R. et al. Aortic stiffness is an independent predictor of all-cause and cardiovascular mortality in hypertensive patients // Hypertension.– 2001.– Vol. 37.– P. 1236–1241.

Magana-Serrano J., Almahmeed W., Gomez E. et al. Prevalence of heart failure with preserved ejection fraction in Latin American, Middle Eastern, and North African Regions in the I PREFER study (Identification of Patients With Heart Failure and PREserved Systolic Function: an epidemiological regionalstudy // Am. J. Cardiol.– 2011.– Vol. 108.– P. 1289–1296.

Mancia G., Fagard R., Narkiewicz K. et al. 2013 ESH/ESC guidelines for the management of arterial hypertension // Hypertension.– 2013.– Vol. 31.– P. 1281–1357.

McEniery C., Yasmin Hall I., Qasem A. et al. Normal vascular aging: differential effects on wave reflection and aortic pulse wave velocity: the Anglo-Cardiff Collaborative Trial (ACCT) // J. Am. Coll. Cardiol.– 2005.– Vol. 46 (9).– P. 1753–1760.

Mitchell G., Parise H., Benjamin E. et al. Сhanges in arterial stiffness and wave reflection with advancing age in healthy men and women: the Framingham Heart Study // Hypertension.– 2004.– Vol. 43.– P. 1239–1245.

Nagueh S., Smiseth O., Appleton C. et al. Recommendations for the evaluation of left ventricular diastolic function by echocardiography: an update from the American Society of Echocardiography and the European Association of Cardiovascular Imaging // J. Am. Soc. Echocardiogr.– 2016.– Vol. 29.– P. 277–314.

Okada Y., Galbreath M., Shibata S. et al. Relationship between sympathetic baroreflex sensitivity and arterial stiffness in elderly men and women // Hypertension.– 2012.– Vol. 59.– P. 98–104.

Owan T., Hodge D., Herges R. et al. Trends in prevalence and outcome of heart failure with preserved ejection fraction // N. Engl. J. Med.– 2006.– Vol. 355.– P. 251–259.

Paratia G., Stergiouc G., O’BriendЕ. et al. European Society of Hypertension practice guidelines for ambulatory blood pressure monitoring // J. Hypertens.– 2014.– Vol. 32.– P. 1359–1366.

Ponikowski Р.,Voors A., Anker S. et al. 2016 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: The Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC). Developed with the special contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC // Eur. J. Heart Fail.– 2016.– Vol. 18 (8).– P. 891–975.

Russo C., Jin Z., Palmieri V. et al. Arterial stiffness andwave reflection: sex differences and relationship with left ventricular diastolic function // Hypertension.– 2012.– Vol. 60.– P. 362–368.

Seeland U., Brecht A., Nauman A. et al. Prevalence of arterial stiffness and the risk of myocardial diastolic dysfunction in women // Biosci. Rep.– 2016.– Vol. 36 (5).– P. e00400.

Shim C., Park S., Choi D. et al. Sex differences in central hemodynamics and their relationship to left ventricular diastolic function // J. Am. Coll. Cardiol.– 2011.– Vol. 57.– P. 1226–1233.

Van Riet E.E.S., Hoes A.,Wagenaar K. et al. Epidemiology of heart failure: the prevalence of heart failure and ventricular dysfunction in older adults overtime. A systematic review // Eur. J. Heart Fail.– 2016.– Vol. 18 (3).– P. 242–252.

World Health Organization. A global brief on hypertension: silent killer, global public health crisis // World Health Day. – 2013.– Report.– P. 1–39.

Статті цього автора (цих авторів), які найбільше читають